رله های حفاظتی ترانس قدرت



رله جانسون:          (Johnson    Relay )

اصولا در ترانسفورماتورهای قدرت دستگاهی وجود دارد که با کمک سیم پیچ فشار قوی ولتاژ فشار ضعیف ترانسفورماتور را تنظیم می نماید.این امر باعث می شود که تقریبا ولتاژ خروجی ثابت مانده و تغیرات ولتاز طرف فشار قوی تاثیر مهمی بر روی ولتاژ مصرف کننده نگذارد. دستگاهی که وظیفه فوق را بر عهده دارد تپ چنجر می باشد.دستگاه مزبور در محفظه جداگانه ای در داخل ترانسفورماتور قرار داشته و به وسیله مایع مخصوصی مانند روغن عایق کاری می شود. بر اثر بروز هر گونه اتصالی و عیبی در این دستگاه مایع داخلی آن منبسط شده و باعث خسارتی می گردد. برای جلوگیری از این امر و حفاظت تپ چنجر از رله ای به نام جانسون استفاده می شود .

این رله از طریق مجرایی بر بدنه تپ چنجر نصب شده و به محض بروز هر گونه عیب یااتصالی در محفظه داخلی دستگاه، تحریک شده و باعث قطع سریع مدار ورودی به ترانسفورماتور می گردد.

رله دیفرانسیل:           (Differential   Relay )

این رله با ساختمان اندوکسیونی و یا الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. مانند شکل- 16 انرژی الکتریکی با ولتاژ 63kv و شدت جریان "I1" به ترانسفورماتور "T1" وارد می گردد.

در ترانسفورماتور ولتاژ ورودی به ولتاژ خروجی 20kv با شدت جریان "I2" تبدیل می شود وبه طرف مصرف کننده ارسال میگردد.به علت اینکه قدرت در دو طرف ترانسفورماتور با هم برابر می باشند چونکه ولتاژ خروجی به اندازه یک سوم ولتاژ ورودی می باشد اگر مصرف کننده ای بر روی ترانسفورماتور قرار گیرد شدت جریان خروجی از ترانسفورماتور سه برابر شدت جریان ورودی به آن می گردد. در دو طرف ترانسفورماتور از ترانسفورماتور جریان  که موجب تحریک رله دیفرانسیل می گردند استفاده شده است. می دانیم که جریانهای "I1" و"I2" با هم تفاوت دارند. ترانسفورماتورهای جریان علاوه بر کاهش جریانهای دو طرف ترانسفورماتور و ارسال آن به رله ،این وظیفه را دارند که جریان خروجی آنها به رله باید هم اندازه باشد برای نمونه اگر جریان ورودی یک ترانسفورماتور 63/20kv وقتی مصرف کننده ای بر روی ان قرار دارد برابر100 آمپر وشدت جریان خروجی از ترانسفورماتور مزبور برابر با 300 آمپر باشد باید ترانسفورماتور جریان را طوری انتخاب و محاسبه نمود که ترانسفورماتور جریان اولیه شدت جریان 100 امپر رامثلا به 5آمپر و ترانسفورماتور جریان ثانویه نیز شدت جریان 300 آمپر رابه همان 5 آمپر تبدیل نماید. بنابراین چونکه شدت جریانهای دو طرف ترانسفورماتور به اندازه همدیگر در آمده وبه رله می رود رله با ساختمان مخصوص داخلی که دارد تحریک نمی شود.

هر گاه اتصالی رخ دهد به علت اینکه شدت جریان مزبور ممکن است به هیچ وجه به ترانسفورماتور جریان  نرسد ویا لااقل مقدار کمی از آن عبور کندجریانی از این ترانسفورماتورجریان به رله نمی رسدویا مقدار آن ناچیز است. در صورتیکه شدت جریان شدیدی از ترانسفورماتور جریان  عبور کرده و اختلاف زیادی بین جریانهای ترانسفورماتورهای جریان که به رله وارد می شود، می افتد و در چنین مواردی رله تحریک شده و با فرمانی که به کلید قطع خط مزبور می دهد موجب قطع انرژی الکتریکی و جلوگیری از خسارت وارده می شود.

در موردیکه نقطه اتصالی بر روی خط انتقال خروجی،بعد از ترانسفورماتور جریان

باشدچونکه جریان رفت و برگشتی از ترانسفورماتور های جریان در هر دو طرف ترانسفورماتور  برای رله یکسان مشاهده می شودرله تحریک نشده وخارج از دید آن می باشد. اصولا تشخیص این گونه از خطاها به عهده رله اضافه جریان خط خروجی می باشد.

رله درجه حرارت روغن:             (Oil Temperature     Relay )

هر دستگاهی که با مایع مخصوصی مانند روغن خنک کاری شود مجهز به زله بوده که نمایانگر درجه حرارت روغن مزبور می باشد. این رله ها بیشتر به صورت رله های پیچشی حرارتی بوده و بر روی ترانسفورماتورهای قدرت نصب می گردد.

در بعضی از مدلهای این رله از کلید های الکتریکی کوچکی مانند کلید های جیوه ای استفاده شده است .کلید های مزبور در درجه حرارت مشخصی باعث تحریک مدار هشدار و در مواردی باعث قطع مدار ورودی و یا مدار برق مصرف کننده می شود. ممکن است همراه با عقربه نشان دهنده رله یک عقربه قرمز رنگی بکار می رود. این عقربه  از خود حرکتی نداشته و توسط عقربه اصلی رله حرکت نموده و مقدار ماکزیمم درجه حرارت مایع را نشان می دهد.

رله درجه حرارت سیم پیچها:           ( Winding Temperature  Relay)

این رله برای مشخص نمودن درجه حرارت سیم پیچها ترانسفورماتور بکار میرود. اصولا این از دو قسمت تشکیل شده که یک قسمت درست شبیه رله انعکاسی بوده و قسمت دوم شامل یک عدد ترانسفورماتور جریان و یک عدد عضو حرارتی می

باشد. ترانسفورماتورجریان مزبوربر روی یکی از فازهای خروجی ترانسفورماتور قدرت(معمولا فاز وسط) نصب شده و متناسب با مقدار شدت جریان خروجی از ترانسفورماتور قدرت و متناسب با نسبت تبدیل آن،جریانی را به قسمت عضو حرارتی رله می فرستد. بنابراین رله مزبور علاوه بر اینکه تحت تاثیر قسمت انعکاسی قرار می گیرد،عضو حرارتی ان نیز گرم شده و تواما این دو قسمت باعث چرخش محوری در رله می شود.

چرخش محور مزبور در رله باعث عملکرد کلیدهای جیوه ای که برروی ان قرار گرفته شده و می توان از این کلیدها برای مدارهای مختلف ونهایتا قطع برق ورودی ترانسفورماتور قدرت استفاده نمود.

این رله دارای سه کلید جیوه ای بوده و این کلید ها با زاویه های متفاوتی بر روی محور گردان رله نصب شده اند. این امر باعث می شود در اثر چرخش محور رله کلیدها به ترتیب با فاصله زمانی خاصی متناسب با میزان درجه حرارت سیم پیچها عمل نماید.کلید جیوه ای اول برای تحریک مدار پنکه ها خنک کننده ترانسفورماتورقدرت وکلید جیوه ای دوم برای تحریک مدار هشداردهنده ودرصورت ازدیاد درجه حرارت سیم پیچها کلید سوم باعث قطع مدار می گردد.

طرز کار یخچال نفتی

یخچال نفتی بر خلاف یخچال برقی و کولر های گازی که بر اساس فرئون فشرده و کمپرسور کار می کنند دارا ی هیچ قسمت متحرکی نیست و نیروی محرکه خود را مستقیما از شعله آتش نفت می گیرد. اساس کار یخچال نفتی بر پایه جذب و دفع آمونیاک در آب می باشد. 

سازوکار یخچال نفتی به صورت مرحله به مرحله به این شکل می باشد. 

1-در دمای معمولی آمونیاک در آب حل می شود ولی اگر به مخلوط آمونیاک و آب گرما بدهیم چون آمونیاک بسیار جوشنده تر از آب می باشد آمونیاک آغاز به جوشیدن نموده و از مخلوط آب و آمونیاک به صورت گاز بخار آمونیاک گرممتصاعد شده و مقذاری بخار اب نیز با خود همراه کرده تبخیر می کند. 

2- در سر راه این بخار گرم یک جدا کننده قرار دارد که قطره های آب را از بخار آمونیاک جدا کرده و درون مخزن مخلوط آب و آمونیاک بر می گرداند.( این قسمت را داشته باشید تا بعد زیرا در راه بازگشت این آب جدا شده به مخزن یک اتفاق دیگر هم می افتد.

3-سپس بخار آمونیاک درون یک سری لوله های پره دار به نام چگالنده شده و گرمای خود را از دست می دهد و به صورت آمونیاک مایع در می آید.( توجه این قسمت همانند یخچال های برقی در پشت یخچال قرار دارد

4-سپس این آمونیاک مایع سرد تر شده ( دارای دمایی بالاتر از دمای محیط) وارد محفظه و لوله های پره دار دیگری می شود که درون یخچال جای دارد و در معرض گاز هیدروژنی که درون این محفظه قرار دارد واقع می شود و به سرعت بخار شده و جهت تبخیر گرمای محیط درون یخچال را جذب می کند.( در نتیجه درون یخچال سرد می شود

5-سپس مخلوط آمونیاک و هیدروژنی که به صورت مخلوط گازی سردی است وارد جذب کننده می گردد درون جذب کننده مخلوط آمونیاک و هیدروژن با آبی که در مرحله دوم از گاز داغ آمونیاک جدا شده بود تماس داده می شوند.در این جا آمونیاک که درون آب بسیار حل شونده تر از هیدروژن است درون اب حل می شود و هیدروژن جدا شده دوباره به درون محفظه بخارندهاواپراتور - که همانمحفظه درون یخچال باشد ) باز می گردد. 

6-مخلوط آب و آمونیاک دوباره به درون مخزن مخلوط آب و آمونیاک بازگشته و توسط گرمای شعله نفت دوباره بخار شده و مراحل 1 تا 6 به صورت چرخه دوباره تکرار می شود

دلیل تبخیر آمونیاک در هیدروژن چیست؟ 

برای پاسخ به این پرسش باید به ترمودینامیک محلول ها نگاهی بیندازیم. میکوشم با یک مثال ساده پاسخ پرسشتان را بدهم.ببینید . آب خالص در 100 درجهمی جوشد و در صفر درجه یخ می زند ولی اگر به آب مقداری نمک بیفزاییم دیگردر 100 درجه نمی جوشد بلکه در دمایی بالاتر از 100 درجه می جوشد.اگر به آبمایعی مانند الکل بیفزاییم در صفر درجه یخ نمی زند بلکه در دمایی پایینتر یخ می زند و در دمایی پایین تر از 100 درجه نیز تبخیر می شود . همین جریان در باره آمونیاک و گاز هیدروژن اتفاق می افتد. آمونیاک خالص در دما و فشار اتاق به صورت گاز است ولی آمونیاکی که از کندانسور بیرون می آید دارای دمای بالاتر از اتاق و فشاری به مراتب بیشتر از اتاق می باشد.( این فشار از طریق بخارهای متصاعد شده از روی چراغ نفتی تامین می شود) پس دقیقا درلحظه پیش از واردشدن امونیاک به اواپراتور آمونیاک خالص به صورت مایع می باشد.این آمونیاک وقتی درون اواپراتور با هیدروژن در هم حل بشوند نقطه جوش محلول آمونیاک هیدروژن بسیار بسیار پایین تر از نقطه جوش آمونیک خالص می باشد بنابراین آمونیاک با هر دمایی هم که وارد اواپراتور شده باشد محلول آمونیاک و هیدروژن فورا تبخیر می شو د حتی اگر دمای اواپراتور –دمای درون یخچال -خیلی پایین تر از صفر درجه باشد.روشن است این محلول برای تبخیر شدن دمای محیط اطرافش را جذب می کند. 

آیا می دانستید چرخه یخچال نفتی را چه کسی اختراع کرده است؟. 

" آلبرت انشتین " به همرا یک دانشمند دیگربنام Leo Szilard

سوالات متداول در رابطه با سیستم خانه هوشمند :

سیستم هوشمند در چه نوع ساختمان هایی قابل استفاده می باشد ؟

سیستم هوشمند در همه ساختمان هایی که در مرحله تاسیسات میباشند  قابلیت نصب را دارد.

سیستم هوشمند قابلیت کنترل چه نوع تأسیساتی را دارد ؟

سیستم هوشمند قابلیت کنترل روشنایی، سرمایش گرمایش، امنیتی، صوتی، صرفه جویی انرژی ، کنترل از راه دور ، پرده برقی و کنترل برنامه زمان بندی ، اعلام حریق و دوربین های مدار بسته را دارد.

سیستم هوشمند Smart home ساخت چه کشوری می باشد ؟

طراحی و ساخت سیستم هوشمند در امریکا  واسترالیا توسط شرکت ،TIS  صورت پذیرفته و دارای تأییدیه ISO CE میباشد.

آیا تعداد واحد های ساختمان در نوع دستگاه تأثیری دارد ؟

با توجه به اینکه سیستم هوشمند بصورت مستقل  در هر واحد نصب  می شود تاثیر در نوع دستگاه ندارد، ولی تعداد دستگاه متناسب با خطوط روشسنایی ، تعداد فضاها ونوع سرمایش گرمایش میباشد.

آیا سیستم هوشمند قابلیت نصب در ساختمان های قدیمی را دارد ؟

با توجه به متفاوت بودن نحوه سیم کشی امکان نصب سیستم هوشمند در ساخمان قدیمی یا تمام شده نمی باشد.

آیا برای نصب سیستم هوشمند نیاز به تخریب ساختمان می باشد ؟

اگر سقف بسته نشده باشد، امکان سیم کشی مجدد وجود دارد ، ولی در صورت اتمام کار با توجه به نقشه ساختمان وکمترین تخریب امکان وجود دارد.

مدت زمان نصب سیستم هوشمند در یک واحد چه میزان می باشد ؟

بطور معمول نصب سیستم هوشمند برای هر واحد حدود 1 روز نیاز دارد.

اصول استفاده از سردخانه های بالای صفر

اصول استفاده از سردخانه های بالای صفر بر این اساس است که پایین آمدن دمای محصول در زمان نگهداری موجب می شود که فساد میکروبی ، شیمیایی وفیزیکی محصول کندویا متوقف شود.دماهای پایین با جلوگیری یا توقف رشد میکرو ارگانیسم های فاسد کننده موجب جلوگیری از فساد میکروبی می گردند که دربین میکروارگانیسم های مختلف میکروارگانیسم های سرما دوست قابل اهمیت ومسئله ساز می باشند که معمولا مناسب ترین دما جهت رشد آنها زیر ۱۰ درجه سانتیگراد می باشد.

دراین روش نگهداری جهت جلوگیری از رشد میکروارگانیسم های سرما دوست ممکن است از روشهای تکمیلی نظیر استفاده از انواع ترکیبات ضد قارچ ویا ضد باکتری ویا از پرتوهای فرا بنفش استفاده شودکه ترکیبات شیمیایی ممکن است به صورت محلول ویا همراه با عمل واکس زدن مورد استفاده قرار می گیرد ولی استفاده از پرتو فرا بنفش به صورت لامپ های مخصوص در داخل سردخانه ها ارجحیت بیشتری دارد.

-کاهش دما همچنین از فساد شیمیایی جلوگیری می نماید .به طور کلی سرعت واکنشهای شیمیایی مثل قهوه ای شدن آنزیمی ،تنفس ،رسیدن میوه و…. با افزایش دما تشدید می یابد.طبق یک نظریه علمی شدت واکنش های شیمیایی در ازاء افزایش هر ۱۰ درجه سانتیگراد تقریبا” دو برابر میشود. لذا با نگهداری میوه وسبزی در سرد خانه ها توسط کاهش دما از شدت تنفس وفعل وانفعالات شیمیایی جلوگیری بعمل می آید. قابل ذکراست که باکاهش دمای محصولاتی نظیر میوه وسبزی در سردخانه های بالای صفر از فساد فیزیکی این محصولات هم کاسته می شود، چون که کاهش دما سرعت تبخیر آب را پایین می آورد وبا این روش از پژمردگی محصول که نوع فساد فیزیکی محسوب می شود جلوگیری می شود ولی ذکر این نکته نباید فراموش گردد که در جریان حمل ونقل-بسته بندی وچیدن این محصولات در سردخانه باید نهایت دقت بعمل آید تامحصولاتی که به لحاظ فیزیکی حساس هستند دچار صدمات مکانیکی ویا ضایعات دیگر فیزیکی نگردد.

عملیات لازم قبل از سردخانه گذاری میوه هاوسبزیجات :

قبل ازاینکه میوه وسبزی در سردخانه بالای صفرانبار شوند بایستی به شرح زیر روی آنها انجام داد:

۱) سردکردن مقدماتی :

منظور از سرد کردن مقدماتی در سردخانه ها پایین آوردن دمای محصول قبل از انبار کردن است.معمولا” درسردخانه های بالای صفر راهروی دربین سالن های سرد احداث می شود.که آنها به منظور سردکردن اولیه وانجام سایر مراحل مقدماتی سردخانه گزاری مثل سورتینگ-واکسینگ بسته بندی و… استفاده می شود.دراین قسمت کاهش دما تا حدود ۵ درجه سانتیگراد برای میوه های مناطق معتدل وتا حدود ۱۰ درجه سانتیگراد برای میوه های نیمه گرمسیری وگرمسیری که به سرمازدگی حساس هستند انجام می شود.

۲) درجه بندی:

سورت ودرجه بندی به عنوان یک عملیات ضروری بایستی برروی میوهاوسبزیجات انباری قبل از سردخانه گذاری انجام شود.بطورکلی بایستی میوه هایی برای انبار کردن انتخاب شوند که کاملا” سالم ودارای کیفیت عالی وقابلیت نگهدارندگی بالایی داشته باشند.

۳)التیام دادن:

درمورد برخی محصولات نظیر سیب زمینی وپیاز ومرکبات درصورت صدمه دیدن ویا بریده شدن سطح آن درزمان برداشت یاحمل می توان درشرایط مناسب وبا مواد مناسب آنهارا ترمیم والتیام داددر غیراین صورت دراثر نگهداری درسردخانه عوامل فساد ازآن محل شروع به رشد کرده واین فساد به سایر محصولات همجوار هم سرایت می کند.

۴)واکسینگ:

واکس زدن فیزیکی نیز یکی ازعملیاتی است که قبل ازنگهداری بعضی از میوه هاوسبزیها درسردخانه ممکن است برروی آنها انجام شود به همین منظور سطوح خارجی محصول راتوسط لایه نازکی ازیک واکس خاص (مثل برخی ازروغنهای مخصوص اینکار)می پوشانند که این امر اولا” دربهبود وضعیت ظاهری محصول موثر بوده ثانیا” ازتبخیر آب وپژمرده شدن محصول جوگیری می کند وثالثا” راهی است برای استفاده از مواد ضد قارچ به همراه واکس جهت کمک ونگهداری برخی ازمحصولات درسردخانه.طریقه استفاده ازواکس بدین صورت است که آن راتوسط یک امولسیون کننده به صورت امولسیون درآب درآورده ویا ممکن است دریک حلال حل نموده وسپس محصول را از داخل آن عبور داده ویا ممکن است امولوسیون به صورت کف برروی میوه ویا سبزی زده می شود.بعد از عمل واکس زدن جهت یکنواخت شدن واکس محصول وبراق شدن آن محصول برس زده می شود که برای این کار ضمن عبور محصول ازروی نوار نقاله قبل ازبستهبندی به صورت مکانیکی برس زده می شود.سپس محصول توسط یک جریان هوای خشک ،خشک گردیده ورطوبت اضافه شده در سطح ازبین می رود.

نکته قابل ذکر این است که در برخی موارد وبرای برخی از محصولات جهت جلوگیری از رشد قارچها در سردخانه ممکن است قبل از انبارکردن میوه ها سطوح آن با مواد ضدقارچ ضدعفونی گرددکه همانطور فوقا”ذکرشد ممکن است این مواد همراه با واکس برروی سطح محصول زده شود.

۵)بسته بندی:

آخرین عمل جهت نگهداری میوه ها وسبزیجات درسردخانه می باشد که به طرق مناسب ومختلف وبراساس شرایط هرمحصول ومدت زمان نگهداری ونوع عرضه و… این عمل انجام میشود.به هرصورت بسته بندی محصول یک ضرورت است ولی بایستی به طریقی انجام شود که هوای سرد به آسانی درداخل محصول نفوذ کند.

شرایط وضوابط فنی نگهداری میوه ها وسبزیها در سردخانه:

با توجه به اینکه میوه ها وسبزیها دارای سلولهای زنده هستند لذا این سلولها حتی دردماهای پایین به حیات خود ادامه داده ولذا دارای اعمال متابولیکی که مهمترین انها تنفس می باشد(گرچه بسیار اندک هم باشد) تنفس موجب مصرف مواد داخل سبزی شده لذا تولید گرما می کند.گرمای ایجاد شده براثر تنفس موجب بالا بردن دمای انبار (سردخانه) شده که در این صورت می بایست این گرما توسط دستگاههای سرد کننده مکانیکی از طریق هوا جذب شود که طراحی وتدارک تجهیزات لازم به همین منظور در سرد خانه ها قابل اهمیت می باشد.شرایط نگهداری میوه ها وسبزیها در سردخانه های شامل کنترل دمای سردخانه،کنترل رطوبت نسبی تهویه هوا وجلوگیری از رشد قارچها می باشد که همه این موارد بایستی بر اساس جدول توسط مدیر فنی کنترل ونظارت وبازرسی دوره ای انجام گیرد.شرایط نگهداری برخی ازمیوه ها وسبزیجات خاص منطقه در جدول شماره ۱و۲ نشان داده شده است.

ذکر وتوجه به نکات ذیل در خصوص نگهداری میوه وسبزی در سردخانه خالی از لطف نبوده ورعایت آنها علاوه بر اینکه به محصول درزمان طولانی تر کمک نموده ومانع فساد وضایعات در محصولات سردخانه می گردد:

۱) ازانبار نمودن دو نوع محصول در یک اتاق جلوگیری گردد مگر دو محصول دقیقا” دارای یک شرایط نگهداری باشند که این موضوع بایستی با نظارت دقیق مدیر فنی و برنامه ریزی خاص صورت گیرد.

۲) کنترل بر وضعیت چیدن بسته ها،به طوریکه فاصله کافی (حدود ۵۰ سانتیمتر)نسبت به دیوار های جانبی وکمی بیشتر نسبت به سقف در نظر گرفته شود

۳) در داخل اتاقکهای سرد یک راهرو در وسط محصولات چیده شده منظور لحاظ گردد.

۴) کنترل وآزمایشات لازم ومستمر بروی کیفیت محصول درطول نگهداری انجام پذیرد.

۵) نکات ومواد بهداشتی ونظافت کامل در پایان دوره در انبارها انجام گیرد.

مقاله آشنایی با ترانس های جریان

ترانسهای جریان برای نمونه گیری جریان به نسبت عبور جریان از اولیه خود و القای آن در ثانویه استفاده میشوند. این ترانسها به منظور حفاظت و اندازه گیری در ابتدای خطوط ورودی به پستها و همچنین در ورودی ترانس قدرت و ورودی ثانویه ترانس و همچنین در خروجی های پست و نقاط کلیدی دیگر که احتیاج است جریان در آن نقطه تحت نظر باشد استفاده میشود که هر کدام از این نقاط با ترانس مخصوص به خود چه از نظر عایقی و ساختمان و چه از نظر قدرت و دقت ، نصب و استفاده می گردند .



ترانس های جریان CT

ترانسفورماتور جریان از دو سیم پیچ اولیه و ثانویه تشکیل شده که جریان واقعی در پست از اولیه عبور نموده و در اثر عبور این جریان و متناسب با آن، جریان کمی (در حدود آمپر) در ثانویه به وجود می‌آید. ثانویه این ترانسها با مقیاس کمتری از اولیه خود که تا حد بسیار بالایی تمام ویژگیهای جریان در اولیه خود را دارد به تجهیزات فشار ضعیف پست و رله ها و نشاندهنده ها متصل میشود. ثانویه این ترانسها دارای سیم پیچ با دورهای زیادتری نسبت به اولیه که بیشتر مواقع تنها یک شمش و یا چند دور از شمش است ساخته میشود .

 نکته ای که قابل توجه است ، مقدار سیم پیچ در تعداد دور است که باید به نسبت مورد نظر رسید . در ثانویه سیم های بدور هسته سیم های لاکی هستند . هسته های حفاظتی بدون در نظر گرفتن تصحیح دور طراحی میشنود ولی در هسته های اندازه گیری جهت رسیدن به بارها و دقت های مورد نیاز تصحیح دور انجام میشود .میزان بار در ثانویه ، از نکات دیگر است که در طراحی سطح مقطع سیم پیچ موثر است .این ترانسها هم باید در حالت و شرایط عادی و هم در شرایط اضطراری مثل جریان زیاد و یا هر خطایی که ممکن است بوجود آید قابلیت اندازه گیری ونمونه گیری جریان را داشته باشد .

یکی ازمهمترین موارد در ساختمان یک ترانسفورماتور جریان، اختلاف ولتاژ خیلی زیاد بین اولیه و ثانویه می‌باشد زیرا ولتاژ اولیه همان ولتاژ نامی پست است، در حالیکه ولتاژ ثانویه خیلی پایین می‌باشد که با توجه به این مورد بایستی بین اولیه و ثانویه ایزولاسیون کافی وجود داشته باشد. ترانسفورماتورهای جریانی که در پست‌های فشارقوی مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای ایزولاسیون کاغذ و روغن (توأما”) می‌باشند.

طرح این ترانسفورماتورها نیز بستگی به سازنده آن داشته، ولی بطور کلی ترانسفورماتورهای جریان از نظر ساختمانی در انواع مختلف ساخته می‌شوند:

1)  ct های هسته پایین

2)   ctهای هسته بالا

3)  نوع بوشینگی

4)  نوع شمشی

5)  نوع حلقوی

 6 ) نوع قالبی یا رزینی (Castin Resine)

الف) ترانسهای جریان هسته پائین:

ترانسفورماتورهای جریان هسته پایین و یا “Tank Type”: در این نوع، هادی اولیه در داخل یک بوشینگ به شکل “U” قرار دارد، بطوریکه قسمت پایین “U” در داخل یک تانک قرار دارد و در این حالت اطراف اولیه بوسیله کاغذ عایق شده و در روغن غوطه‌ور می‌باشند در این حالت مخزن فلزی از نظر الکتریکی محافظت میشود . سیم پیچی‌های ثانویه بصورت حلقه، هادی اولیه را در بر می‌گیرند. در این طرح طول اولیه نسبتا” زیاد بوده و عبور جریان باعث گرم شدن ترانس جریان می‌گردد . استفاده از این نوع ترانس های جریان بیشتر در مواقعی است که چندین هسته و نیز اتصالات متعدد در اولیه برای دسترسی به نسبتهای مختلف جریان لازم باشد.

در این ترانسها ترکیب روغن به همراه دانه های ریز کوارتز خالص است که منجر به حد اقل شدن ابعاد ترانس میشود.

محفظه روغن کاملاً آب بندی است و نیاز به باز بینی و نگهداری ندارد.

ب ) ترانسهای جریان هسته بالا :

در این نوع ترانسها مسیر طی شده در اولیه بسیار کوتاه میشود . هادی اولیه از داخل یک حلقه عبور کرده و سیم پیچ ثانویه دور هسته حلقوی پیچیده شده است . که ثانویه آن در قسمت بالا بوده و به نام “Top Core ” و یا “Inverted” مشهور می‌باشند. کلیه سیم پیچ ها در داخل عایقی از روغن قرار دارد و سرهای ثانویه بوسیله سیم های عایق شده از داخل یک لوله به جعبه ترمینال هدایت میشود. جهت ایجاد عایق کافی بین ثانویه و اولیه در اطراف سیم پیچ ثانویه تعداد زیادی دور کاغذ که با توجه به ولتاژ ترانسفورماتورها تعیین می‌گردد، پیچیده می‌شود و فضای خالی بین کاغذ و اولیه نیز توسط روغن احاطه می‌شود. در ولتاژهای بالا ممکن است که سیم پیچ ثانویه در یک قالب آلومینیومی جاسازی شود.

در هر دو حالت فوق بایستی سعی شود که به هیچ عنوان هوا و یا ذرات دیگر به داخل محفظه ترانسفورماتورهای جریان نفوذ ننموده و از طرف دیگر امکان انبساط و انقباض روغن در اثر تغییر درجه حرارت نیز وجود داشته باشد، لذا در بالای ترانسفورماتورها بایستی فضای خالی به وجود آورد که به منظور ایزوله نمودن از هوا، از فولاد یا تفلون و یا دیافراگم‌های لاستیکی (ارتجاعی) استفاده می‌شود که در اثر انبساط و انقباض روغن بالا و پایین می‌روند. در بعضی از طرح‌ها نیز محفظه بالای روغن را از گاز نیتروژن پر می‌کنند.

ج ) ترانس های جریان بوشینگی :

در بعضی از دستگاه‌ها نظیر کلیدهایی از نوع “Dead Tank Type” و یا ترانسفورماتورهای قدرت و راکتورها جهت صرفه‌جویی می‌توان ثانویه یک ترانس جریان را در داخل بوشینگ دستگاه‌ها قرار داده، بطوریکه اولیه آن با اولیه دستگاه مشترک باشد. این نوع ترانس را ترانسفورماتورهای جریان از نوع بوشینگی می‌نامند. در ولتاژهای پایین نیز ممکن است از رزین به عنوان ماده جامد عایقی استفاده نمود که این نوع ترانسفورماتورهای جریان تا ولتاژ 63 کیلو‌ولت کاربرد بیشتری دارند و در حال حاضر سازندگان مختلفی سعی می‌نمایند که این طرح را برای ولتاژهای بالاتر نیز مورد استفاده قرار دهند.

د ) ترانس جریان نوع قالبی یا رزینی:

از این نوعCT ها بیشتر در مناطق گرمسیری و به منظور جلو گیری از نفوذ رطوبت و گرد و خاک به داخل CT ‌ استفاده می شودو تا سطح ولتاژ 63 کیلو ولت و جریان 1200 آمپر بیشتر طراحی نشده اند.

این ترانسها بمنظور جداسازی مدارهای حفاظتی واندازه گیری از مدار فشار قوی و تبدیل مقادیر جریان یا ولتاژ به میزان مورد نظر بکار میروند . این نوع ترانسها قابل نصب در تابلوهای فشار متوسط است . عایق این نوع ترانسها از نوع اپوکسی رزین است که تحت خلا ریخته گری میشود و با خواص عایقی و مکانیکی مناسب ساخته میشود .

ترانس های جریان از نظر هسته به دو نوع تقسیم می شوند :

1) ترانس های جریان با هسته اندازه گیری

2) ترانس های جریان با هسته حفاظتی

1) ترانس های جریان با هسته اندازه گیری وظیفه دارند که در حدود جریان نامی و عادی شبکه از دقت لازم برخوردار باشند. و این نوع هسته ها باید در جریان های اتصالی کوتاه به اشباع رفته و مانع از ازدیاد جریان در ثانویه و در نتیجه مانع سوختن و صدمه دیدن دستگاه های اندازه گیری در طرف ثانویه شوند.

2) ترانس های جریان با هسته حفاظتی :

باید در جریانهای اتصال کوتاه هم بتوانند دقت لازم را داشته و دیرتر به اشباع رفته تا بتوانند متناسب با افزایش جریان در اولیه ، آن را در ثانویه ظاهر کرده و با تشخیص این اضافه جریان در ثانویه توسط رله های حفاظتی فرمان قطع یا تریپ به کلیدهای مربوطه داده تا قسمتهای اتصالی شده و معیوب از شبکه جدا شوند.

قدرت نامی ترانس جریان:

قدرت اسمی ترانس جریان مساوی حاصل ضرب جریان ثانویه اسمی و افت ولتاژ مدار خارجی ثانویه حاصل از این جریان می باشد. مقادیر استاندارد قدرت های اسمی عبارتند از :

2.5 – 5 – 10 – 15 – 30 VA

که البته مقادیر بالاتر در ترانسها قابل طراحی و استفاده نیز میباشد .

کلاس دقت ترانس های جریان:

میزان خطای CT ها با توجه کلاس دقت آنها مشخص می گردد. کلاس دقت CT برای هسته اندازه گیری و حفاظتی به دو صورت مختلف بیان می گردد. برای هسته اندازه گیری درصد خطای جریان را در جریان نامی ارائه می کنند.

مثلاً کلاس دقت CL=0.5 یعنی 5/0 % خطا در جریان نامی CT های اندازه گیری را معمولا در کلاس دقت های 1/0 – 2/0 – 5/0 – 1 -3 – 5 – مشخص می کنند و در کاتولوگ ها و نیم پلیت تجهیزات به صورت 2/0:cl 5/1200 c.t: مشخص می گردد . در ضمن باید توجه داشت اگر بر روی نیم پلیت ها 800 c نوشته شود یعنی ولتاژ اتصال کوتاه اگر از 800 ولت بالاتر رود ct به حالت اشباع خواهد رفت .

برای هسته های حفاظتی درصد خطای جریان را برای چند برابر جریان نامی بصورت XPY بیان می کنند . %X خطا در Y برابر جریان نامی مثلا 10 P 5 یعنی 5% خطا در 10 برابر جریان نا می که CT های حفاظتی بر اساس استاندارد IEC بصورت P 5 و  P 10 می باشند) 30 P 5 و 20 P 5 و10 (P 5  و )20 P 10و 10 ( P 10

CT ها دارای چند نوع خطا می باشند:

1) خطای نسبت تبدیل RAT IO =KIS-IP/IP

2) خطای زاویه : PHASE DISPLUCEMENT: اختلاف زاویه و ثانویه CT با رعایت نسبت تبدیل خطای زاویه است.

3)  ct های حفاظتی دارای خطای ترکیبی می باشند . مثلا خطای ترکیبی CT نوع 20P  5 برابر5% است.

4)  ct های حفاظتی دارای خطای ALF می باشند

 ( ACURRACY LIMIT FUCTER) یعنی تاچند برابر جریان نامی CT نباید خطای  CT از حد گارانتی تجاوز کند مثلا خطای ALF در CT 20 p 5 برابر 20 می باشند .